جلوه های ویژه (VFX) چیست؟

جلوه های ویژه (VFX) چیست؟

 دنیای جادویی و خارق‌العاده‌ای که در چند دهه اخیر تحولات عظیمی ایجاد کرده و توانسته تخیلاتمان را بیشتر به واقعیت تبدیل کند. برای مثال کارگردان فیلم آواتار (Avatar) در یک سخنرانی کوتاه قبل از ضبط کردن. اولین سکانس فیلم به تمام بازیگران و کارکنان فیلم گفت: “به لطف تکنولوژی. این اولین باری است که می‌توانم با افتخار به شما بگوییم، شما و کل دنیا می‌توانید. هرآنچه که در دنیای تخیل من در حال رخ دادن هست را ببینید”.

همه‌مان قبول داریم فیلم آواتار و شاهکارهایی نظیر آن تنها به لطف قدرت بی‌بدیل جلوه های ویژه توانسته‌اند. این چنین در دنیا سروصدا به پا کنند. در غیر این صورت مثل مابقی فیلم‌های قدیمی که جلوه های ویژه بصری قوی نداشتند. به راحتی فراموش می‌شدند. اما ما در این مقاله قصد داریم شما را با مفهوم جلوه های ویژه بصری و هر آنچه که باید راجع به آن بدانید. آشنا کنیم تا باهم برای دقایقی از این دنیای شگفت‌انگیز لذت ببریم. پس تا آخر این مقاله همراه ما باشید.

معرفی جلوه های ویژه بصری

به طور کلی جلوه های ویژه بصری یا همان (Visual Effects) به حقه‌های سینمایی و ترفندهایی گفته می‌شود. که تصورات خیالی کارگردان و نویسنده را به واقعیت تبدیل می‌کند. بگذارید مثالی برایتان بزنیم.

سریال ونزدی

سریال ونزدی یکی از جدیدترین آثار شبکه نتفلیکس (Netflix) به کارگردانی تیم برتون (Tim Burton) است. که به شدت مورد استقبال طرفداران قرار گرفته و مخاطبین زیادی. را جذب داستان منحصر به فرد خود کرده است. اسپین‌آف خانواده آدامز که تنها ۹ قسمت دارد، داستان دختر مرموز و معروف خانواده آدامز را روایت می‌کند. که پس از اینکه به صورت مداوم از دبیرستان‌های متفاوت اخراج می‌شود. در نهایت با اصرار پدر و مادر خود به آکادمی مورمور فرستاده شده و در آنجا به تحصیل می‌پردازد.

ونزدی دختر بسیار متفاوتی است و هیچ شباهتی به دیگر دانش‌آموزان هم سن و سال خود در آکادمی ندارد. او نگاه تاریکی به دنیا داشته و مسائل روز را عمیق‌تر از دیگران بررسی می‌کند. به طور مثال هنگامی که با پرونده قتل‌های پیاپی در شهر جریکو که آکادمی مورمور در آن قرار دارد مواجه می‌شود. تلاش می‌کند تا در حل این پرونده به کلانتر شهر کمک کند، اتفاقی که باعث می‌شود. تا او با اسراری عجیب که به پیشینه خانواده خود او مربوط است دست یافته و در گیر بازی‌های عجیب و غریب و خطرناکی شود. با این حال نه تنها داستان خود این مجموعه پر است. از رازهای پر پیچ و خم بلکه در پشت صحنه ساخت این اثر نیز اتفاقات بسیار عجیبی رخ داده است که شنیدن آن‌ها بدون شک می‌تواند جالب باشد.

Thing

یکی از منحصربه‌فردترین و به یاد ماندنی‌ترین شخصیت‌های سریال ونزدی، Thing است. که اگرچه تنها یک دست ساده به نظر می‌رسد. اما شخصیت مهمی در زندگی ونزدی به حساب می‌آید. تینگ یک تلاش گروهی بود که نبوغ انسانی و جادوی جلوه‌های ویژه را در هم آمیخت. تینگ توسط ویکتور دوروبانتو، بازیگر و شعبده باز رومانیایی. که یک دست مصنوعی بالای مچ دستش داشت، به تصویر کشیده شده است. دوروبانتو همچنین در حین فیلمبرداری لباس و کلاه آبی رنگی به تن داشت. که صورت و بدن او در پست پروداکشن ویرایش شد تا تصویر یک عضو جدا شده را ایجاد کند. ناظر جلوه‌های بصری سریال، در مصاحبه‌ای با ورایتی عنوان کرده است. به محض این‌که استامپ را گذاشتیم و صحنه را چیدیم همه چیز شگفت‌انگیز بود. تکنولوژی کاملاً بازی را تغییر داد و این چیزی بود که واقعاً فکر می‌کنم، Thing را زنده کرد.

 

تاریخچه پدید آمدن جلوه های ویژه بصری

شاید برای شما هم این قضیه بسیار جالب باشد و شما هم کنجکاو باشید. تا بدانید جلوه‌های ویژه بصری دقیقا از چه زمانی و در چه تاریخی به وجود آمده است. در حقیقت جلوه‌های ویژه بصری برای اولین بار در سال 1857، یعنی حدود 164 سال پیش پدید آمده است. البته لازم به ذکر است که بگوییم در آن زمان، بدون کوچکترین شکی، جلوه‌های ویژه بصری انقدر که امروزه به واسطه وجود رایانه و ابر رایانه‌ها قوی پیشرفت کرده، قدرتمند نبود. بلکه ابتدای کار تنها با دستکاری کردن تصاویر عکس‌های نگاتیوی کار خود را شروع کرد. بدان معنا که شخصی به نام اسکار رجلندر (Oscar Rejlander) اولین کسی بود که توانست به این تحول عظیم در زمان خود دست پیدا کند.

او تنها با ترکیب کردن چند بخش متنوع از عکس‌های نگاتیوی که گفته می‌شد 32 بخش بود، توانست تغییر اساسی در این عرصه ایجاد کند. شاید برای ما که امروزه شاهد تکنولوژی سه بعدی، نمایشگرهای 4K و یا AMOLED هستیم، چنین چیزی برایمان به شدت پیش پا افتاده و یا تمسخرآمیز به نظر بیاید، ولی در آن زمان که نه خبری از یارانه و نه دوربین‌های حرفه‌ای بود، همین کار به ظاهر ساده نیز تحویلی عظیم به شمار می‌آمد.

 چند سال بعد، یعنی در سال 1985، این ماجرا دوباره جان تازه‌ای به خود گرفت و شگفتی نوین در دوران خود ایجاد کرد. چرا که یک کارگردان آمریکایی به نام آلفرد کلارک (Alfred Clark) که مجبور بود یک صحنه گردن زدن را به تصویر بکشد دست به یک نوآوری بسیار عجیب و جالبی زد. او در فیلم اعدام ماری استوارت (The Execution of Mary Stuart) برای اولین بار دست. به چنین خلاقیت شگفت‌انگیزی زد و برای اولین بار فیلم او سر و صدای بسیار زیادی راه انداخت.

حالا این اقدام عجیب و شگفت‌انگیز چه بود؟ داستان از این قرار است که در این سکانس قرار بود یک جلاد گردن زنی که نامش در فیلم ماری استوارت بود را بزند. در واقع تا قبل از آن زمان چنین اتفاقی در فیلم‌ها نیفتاده بود و تا به حال هیچ کارگردانی را این‌گونه به چالش کشیده نشده بود! 

اما آلفرد کلارکِ باهوش، در لحظه بالا بردن شمشیر جلاد به همه بازیگران دستور می‌دهد تا در جای خود بی‌حرکت یا منجمد بمانند، سپس جای بازیگر را سریع با یک عروسک که شباهت زیادی با ماری استوارت داشت عوض می‌کند. پس از گفتن کلمه حرکت (Action) جلاد سر عروسک را با شمشیر می‌زند. اما این فیلم در آن زمان به قدری واقعی جلوه کرده بود که نظر بسیاری از مخاطبان را به خودش جلب کرده بود. جلوه‌های ویژه بصری بعدها پس از گذشت سالیان سال موفقیت و شکست‌های زیادی را تجربه کرده و تبدیل به شاهکاری شد که امروزه با آن روبه‌رو هستیم.

بهترین نرم افزار های ادیت VFX در فیلم ها:

Autodesk 3dsmax

برای مدل سازی ۳D و انیمیشن استفاده می شود.به طور گسترده در تلویزیون، فیلم ها، استودیوهای معماری و توسعه بازی استفاده می شود. Autodesk 3ds Max در طراحی بازی های محبوب مانند World of Warcraft، Need for Speed، Call of Duty و غیره استفاده شده است. نمونه هایی از ۳ds Max در فیلم ها شامل ۲۰۱۲ Avatar، Iron Man، Lara Croft: Tomb Raider، Transformers، X-Men و غیره.

Maya

Autodesk Maya برای ایجاد انیمیشن با کمک ابزارهای مختلف برای مدل سازی، شبیه سازی، جلوه های بصری، بازیابی، ترکیب سازی و رندر استفاده می شود. این نرم افزار را در فیلم ها، تلویزیون، طراحی معماری و خودرو پیدا می کنید. مایا در پشت تصاویر خیره کننده ی دیده شده در هری پاتر و شاهزاده دورگه، پانداکونگ فوکار، تبدیل کننده ها و غیره بوده است. همچنین در بازی هایی مانند FIFA 09، Prince of Persia و غیره استفاده شده است.

ZBrush

ZBrush برای مجسمه سازی دیجیتالی بعلاوه برای مدل سازی، ساختار و نقاشی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.نرم افزارحجاری کردن اجازه می دهد تا کاربران اشیاء دیجیتال (نقاشی، دادن شکل و بافت و غیره) را دستکاری کنند وانیمیشن واقعی ایجاد کنند. Zbrush در فیلم های محبوب مانند The Lord of the rings, Pirates of the Caribbean, Transformers و غیره و بازی هایی مانند Half life 2, Prince of Persia, World of Warcraft و غیره استفاده شده است.

Motion Builder

این یک نرم افزار انیمیشن کاراکتر ۳D محبوب است. این حرفه در سراسر جهان برای ضبط حرکت و انیمیشن کلیدی به دلیل ویژگی هایی مانند ابزارهای نمایش در زمان واقعی، سینماتیک معکوس، انیمیشن صورت و اسکلت و غیره مقدم است.

Stop Motion Pro

تکنیک Stop motion animation برای نشان دادن اشیاء فیزیکی در فیلم انیمیشن ‘moving on their own’ استفاده شده است. Stop Motion Pro یک نرم افزار ساده و آسان برای استفاده است که به شما کمک می کند فریم ها را به فیلم ها اضافه کنید و جلوه های صوتی و دیگر افکت ها را اضافه کنید.

V-Ray

یک نرم افزار موتور رندر محبوب است که در گرافیک و انیمیشن مورد استفاده قرار می گیرد. رندرینگ فرآیند گرفتن تصویر ۲D یا خروجی انیمیشن از یک مدل ۳D است. V-Ray می تواند به طور موثر با نرم افزار ۳D مثل ۳ds Max، Maya، Sketchup، Softimage و غیره استفاده شود. برای ایجاد انیمیشن با کیفیت در فیلم ها، بازی های ویدئویی و معماری و غیره استفاده می شود.

Adobe After Effects

افترافکت یک نرم افزار تولیدی محبوب است که برای افزودن جلوه های ویژه به فیلم های انیمیشن، نمایش های تلویزیونی، آگهی های تبلیغاتی و غیره استفاده می شود.

Adobe Photoshop

کلمه “فتوشاپ” بسیار محبوب است که آن کلمه درحال تبدیل شدن به فعل است.فتوشاپ برای ویرایش عکس ها، فتوگراف ها،هنر اسکن و… استفاده می شود.فتوشاپ به طور گسترده در تلویزیون، فیلم ها، رسانه و تبلیغات، آموزش، توسعه وب و غیره استفاده می شود.

Adobe Premiere

پریمیر برای ویرایش (اضافه کردن عناوین، جلوه های بصری و غیره) انیمیشن ۳D و گرافیک مورد استفاده قرار می گیرد. در بسیاری از نمایش های تلویزیونی و فیلم های محبوب مورد استفاده قرار گرفته است.

Blender

بلندر یکی از بی بدیل ترین برنامه های ساخت فضای سه بعدی  است و این امکان را می دهد که مکان ها و فضا های تخیلی را با بهترین کیفیت و تکسچر پیاده سازی کنی.